Noodzakelijk budget voor een toekomstbestendige kunstensector

Via het Kunstendecreet worden kunstenaars en kunstenorganisaties in Vlaanderen en Brussel ondersteund. Op dit moment buigen experten zich over de artistieke plannen van honderden kunstenorganisaties voor de periode 2023-2027. Zij moeten zich uitspreken over de artistieke kwaliteit, maar ook over de financiële vraag van deze organisaties.

En voor die financiële vraag is er momenteel te weinig geld voorzien door de minister van Cultuur.
We vragen minimaal 38 miljoen euro extra aan de Vlaamse Regering, om de koopkracht van de sector te herstellen en om te investeren in de toekomst van de professionele kunsten in Vlaanderen en Brussel.

1. Budget voor koopkrachtherstel

Door de besparingen van de voorbije jaren en de gebrekkige indexering van de subsidies is het beschikbare budget voor de kunstensector er zwaar op achteruit gegaan. Bovendien zijn er in de periode tussen 2017 en 2023 andere subsidies, zoals loonsubsidies en provinciale middelen, slechts gedeeltelijk naar het Vlaamse kunstendecreet overgeheveld.

De minister spreekt over een continu beleid, maar houdt geen rekening met wat er de voorbije jaren verdween en stelt hetzelfde budget voor in 2023 als wat er beschikbaar is in de Vlaamse begroting voor 2022. Het gaat dan om 154 miljoen. Daarmee worden volgens ons belangrijke zaken over het hoofd gezien.
Continu beleid is voor de kunstensector: vertrekken van de subsidies die toegekend werden in 2017, daar de andere overgehevelde subsidies volledig aan toevoegen, en daar een correcte indexering op toepassen. En dat voor alle aanvragen voor werkingssubsidies, zowel voor 5 jaar, voor 10 jaar, voor Kunstinstellingen als voor organisaties met specifieke kerntaken.

Voor koopkrachtherstel is 20,6 miljoen euro nodig bovenop het bedrag dat minister van Cultuur Jambon vandaag naar voor schuift. Hiermee kunnen we hoogstens op peil houden wat we nu al doen. Dit compromitteert de toekomst. Als het budget niet omhoog gaat, komt de structurele tewerkstelling van zowel vaste als losse medewerkers in groot gevaar.

2. Budget voor beleidsaccenten minister

Minister Jambon lanceerde in zijn visienota Kunsten eigen beleidsaccenten. Een aantal van die beleidsaccenten werden vertaald in het Kunstendecreet, een aantal zijn zichtbaar in de budgetten die de experten moeten verdelen.

Het gaat o.a. om een inhaalbeweging voor Beeldende Kunsten en Architectuur en Vormgeving, om de versterking van de positie van de kunstenaar, en om de landschapsversterkende rol van organisaties met een werkingssubsidie voor 10 jaar. Elke van deze ambities van de minister verdient bijkomende financiële middelen. Daarvoor vragen we 10% bijkomend budget, of 17,5 miljoen euro.

3. Budget voor herstel na corona

Bovendien heeft de kunstensector bijzonder zware coronajaren achter de rug. De inkomsten naast subsidies (verkoop van voorstellingen, sponsoring, horeca, etc.) zijn erop achteruitgegaan door corona. Subsidies zijn een onmisbare hefboom voor het verwerven van deze eigen inkomsten. Onze sector zal nog jaren moeten herstellen van deze periode. De minister kan ons hier via bijkomend budget een hand reiken.

Conclusie

De kunstensector staat op een kruispunt.

Corona heeft de sector zwaar geraakt. De minister heeft eigen beleidsaccenten geformuleerd. Onze koopkracht is er de voorbije jaren fors op achteruitgegaan.
Laat de Vlaamse Regering de kunstensector toe om haar plannen die ze heeft voorgesteld waar te maken? Of breekt ze de sector verder af? Wil de Vlaamse Regering bijkomend investeren in nieuw beleid?

Wij pleiten voor een herstel van onze koopkracht en een investering in onze toekomst. Dat kan, met minimaal 38 miljoen euro, 0.07% van de uitgavenbegroting van de Vlaamse overheid in 2022, voor de Kunstenorganisaties die Vlaanderen en Brussel rijk zijn. Voeg dit toe aan het startbedrag van de disciplinaire beoordelingscommissie en aan de landschapscommissie. Dan pas zijn we in staat om een artistiek hoogstaand aanbod te realiseren, in binnen en buitenland, voor ons talrijke publiek van alle leeftijden en in alle regio’s in Vlaanderen en Brussel.

Beeld: Alexander Vantournhout – not standing – Through the grapevine © Bart Grietens