“Wij vragen de artistieke gemeenschap om dit gesprek te ondersteunen en erin te investeren.” Met die oproep eindigen twintig danseressen hun open brief in Rekto:Verso waarin ze getuigen over grensoverschrijdend gedrag bij Jan Fabre. Overleg Kunstenorganisaties (oKo) schaart zich achter die oproep. En voegt eraan toe dat de kunstensector sinds november 2017 onophoudelijk heeft gewerkt aan de weg vooruit, met heel wat concrete en noodzakelijke acties.
Grensoverschrijdend gedrag en machtsmisbruik op de artistieke werkvloer kunnen niet. Gedrag zoals de twintig danseressen in hun brief beschrijven is voor oKo en zijn leden onaanvaardbaar. Voor ons ziet goed leiderschap er radicaal anders uit. Leen Laconte, directeur van oKo: “Als sectorfederatie timmeren we al langer dan vandaag aan de weg van goed werkgeverschap en cultural governance. Sinds #MeToo zetten we samen met de minister, de vakbonden ACOD Cultuur, LBC-NVK/ACV en ACLVB en met het Sociaal Fonds Podiumkunsten met versterkte kracht in op de bestrijding van grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer. Het recente actieplan van de minister ondersteunt ons daarbij.”
Sinds november 2017 ging er geen maand voorbij zonder een studiedag, een opleiding, of een sensibiliseringsactie over grensoverschrijdend gedrag in de kunstensector. In die periode zwaaiden er meer dan twintig nieuw opgeleide vertrouwenspersonen af. Vanaf januari komen er nog eens vijftien bij – geen slechte score op 207 structureel gesubsidieerde organisaties. Leen Laconte: “We rolden sensibiliseringsacties en informatiecampagnes uit over de bestaande procedures waarmee we vooral de meest kwetsbare medewerkers in de sector willen bereiken: freelancers en buitenlanders. We maken werk van een integriteitsbeleid dat medewerkers moet empoweren en leidinggevenden beter vertrouwd moet maken met de principes van ethisch leiderschap. Zo willen we in eerste instantie de bespreekbaarheid garanderen en vermijden dat het tot problematische situaties komt.”
“Daarnaast ijveren we al maanden voor een sectoraal aanspreekpunt”, zegt Leen Laconte. “Dat moet klachten opvangen van slachtoffers die nood hebben aan een onafhankelijke instantie en kan doorverwijzen, bemiddelen en remediëren indien nodig.” Misschien had zo’n aanspreekpunt soelaas kunnen bieden aan de ondertekenaars van deze brief. Als we er in de toekomst werk van kunnen maken, hebben we er een extra instrument bij om in te zetten op preventie en sensibilisering. En om, als het toch nog tot klachten komt, die op een serene manier te behandelen. Grensoverschrijdend gedrag is bij uitstek een thema dat die aanpak verdient
Lees de bijlagen:
- Grensoverschrijdend gedrag: wat doet de kunstensector
- Actieplan grensoverschrijdend gedrag (door oKo, Sociaal Fonds en de vakbonden)
- Verslag van onze sectordag 'Grensoverschrijdend gedrag aanpakken'