Politieactie bij Globe Aroma roept vragen op

Op 9 februari 2018 vielen 20 politieagenten in het kader van een multidisciplinaire controle binnen bij de Brusselse vzw Globe Aroma op het moment van de opening van de tentoonstelling ‘carte de visite/ARTopenKUNST’. Daarbij vond tegelijk een controle van de vzw-wetgeving, een sociale inspectie, en een controle door de dienst Vreemdelingenzaken plaats. Zeven aanwezigen die op dat ogenblik niet over de nodige papieren beschikten werden opgepakt.

Structureel ondersteund

Overleg kunstenorganisaties (oKo) betreurt de politieactie. Globe Aroma is een professionele kunstenorganisatie, lid van oKo, en is erkend als kwaliteitsvolle sociaal-artistieke werkplaats binnen het kader van het Kunstendecreet. Haar kerntaak is bouwen aan artistieke en culturele integratie samen met vluchtelingen. Daarvoor wordt ze structureel ondersteund door verschillende overheden, waaronder de Vlaamse Gemeenschap. Het roept vragen op dat Globe Aroma bij de opening van een tentoonstelling op grootschalige wijze aan een multidisciplinaire controle onderworpen wordt.

Overleg kunstenorganisaties vraagt de bevoegde politici en instanties daarom verheldering over het doel, de legitimatie en de gehanteerde methodologie voor deze actie: zowel de timing als de manier waarop de multidisciplinaire controle verliep, is problematisch. Ze was buiten proportie (20 politieagenten) en roept deontologische vragen op.

Regelmatige controle

Deze actie doet denken aan de controles binnen het kader van Kanaalplan, het plan waarmee de federale overheid georganiseerde economische en financiële criminaliteit bij vzw's in Brusselse gemeenten wil tegengaan. Bij die vzw’s bestaan ernstige vermoedens van criminele feiten. Gesubsidieerde vzw's zoals Globe Aroma worden echter regelmatig gecontroleerd, onder meer in het kader van de vzw-wetgeving, maar ook door de subsidiërende overheden. Enig overleg met deze overheden had wellicht al soelaas kunnen brengen, zonder dat een dergelijke ingrijpende actie nodig was geweest.

Maatschappelijke opdracht

Overleg kunstenorganisaties stelt zich daarom vragen bij het werkelijke doel van deze controle. In elk geval heeft deze actie een maatschappelijk ongewenst effect bij publiek, medewerkers en de publieke opinie. Door een kunstenorganisatie publiek verdacht te maken, komt haar werking en haar maatschappelijke opdracht in het gedrang.

Want net als onderwijsinstellingen, jeugdhuizen, volkshogescholen of ziekenhuizen hebben kunstenorganisaties ook een maatschappelijke en dus publieke opdracht. Door de aard van hun werk creëren ze plaats voor publieke ontmoeting van en voor allerlei mensen, van en voor iedereen, ook voor mensen zonder papieren. Die ontmoetingen zorgen voor culturele integratie. Dat is de opdracht van Globe Aroma. Daarom wordt de organisatie gesubsidieerd, net zoals andere kunstenorganisaties die permanent of projectmatig met vluchtelingen, mensen zonder papieren en mensen in kwetsbare situaties werken. Denk maar aan instellingen zoals Vooruit, De Munt, Tutti Fratelli en KVS. Als die ontmoeting niet meer kan plaatsvinden, onder druk komt te staan of rechtstreeks aanleiding is tot politieactie, dan komt dat doel in het gedrang en wordt de sfeer van angst en polarisering aangewakkerd. Dat lijkt ons niet de weg vooruit te zijn.

De Brusselse organisaties RAB/BKO, Brusselse Museumraad & la Concertation - Action Culturelle Bruxelloise sloten zich aan bij de oproep van oKo. Ons gezamenlijk standpunt is beschikbaar in het Nederlands en het Frans. Je kan ook de tekst ondertekenen die Globe Aroma met enkele Brusselse culturele directies publiceerde in De Standaard van 12 februari.

Op 17 februari organiseerde Globe Aroma samen met tal van andere partners de actiedag One Alarm, Many Voices. Klik door voor meer info.

© beeld: Sara Sampelayo