2021 is een feestjaar! Want in 2021 blaast Overleg Kunstenorganisaties (oKo) 30 kaarsjes uit. Ter gelegenheid van onze verjaardag geven we inzicht in stukjes geschiedenis, verwezenlijkingen en herinneringen van de afgelopen 30 jaar.
OKo ontstond in 1991 uit de Vlaamse Directies Podiumkunsten (VDP), met als eerste voorzitter de legendarische theatercoryfee, regisseur en docente Ivonne Lex. 30 jaar laten is oKo de belangenbehartiger, werkgeversfederatie en netwerkorganisatie van meer dan 240 professionele kunstenorganisaties in Vlaanderen en Brussel.
Pionierswerk ...
OKo heeft zich de afgelopen decennia ontpopt als een echte wegbereider als het gaat om het verenigen en het creëren van solidariteit binnen de sector, en het vastleggen van sociale voorwaarden en minimumlonen. Het heeft een onmiskenbare stempel gedrukt op verwezenlijkingen zoals talloze cao's, waaronder de eengemaakte cao Podiumkunsten-Muziek, het kunstenaarsstatuut, het Sociaal Fonds Podiumkunsten, de Sectorgids Professionele Kunsten, de VIA-akkoorden, het charter fair practices Juist Is Juist en de toolbox tegen grensoverschrijdend gedrag in de kunstensector.
... vanuit het perspectief van 30 pioniers ...
Een rijke geschiedenis dus, die mede bepaald werd door belangrijke persoonlijkheden uit de sector. De voorbije maanden voelden we tien oKo-pioniers aan de tand die mee aan de wieg hebben gestaan van onze organisatie en bij uitbreiding van de kunstensector in Vlaanderen en Brussel, ze mee vorm hebben gegeven en/of er een belangrijke rol in hebben gespeeld. Omdat we hen in de bloemetjes willen zetten, maar ook om een collectief geheugen aan te leggen, de legacy en het pionierswerk van oKo te documenteren en omdat we hun verhaal, beschouwingen, inzichten en visie belangrijk vinden.
We blikken terug en kijken vooruit, en leggen hen onderweg enkele prangende vragen voor over de beginjaren, de sector vroeger en nu, de evolutie van het landschap, de verwezenlijkingen en de kracht van oKo, waarom je de kunsten moet subsidiëren en wat er gebeurt als je dat niet meer doet, wat hun beleidsdaden zouden zijn als minister van Cultuur, waar het naartoe gaat en zou moeten en - last but not least - hun droom voor de kunsten in Vlaanderen en Brussel.
Hugo Vanden Driessche, Liesbeth Dejonghe, Luk Van den bosch, Erik Temmerman, Anita Debaere, Hugo De Greef, Stefaan De Ruyck, Paul Corthouts, John Zwaenepoel en Eric Krols namen voor onze camera plaats in de interviewstoel. Je kan alle 10 afleveringen hier bekijken.
“Ik denk dat het engagement en de radicaliteit van kunstenaars nog nooit zo groot geweest is als vandaag. En dat moeten we als omkadering, beleid en samenleving ook toejuichen en ervoor zorgen dat dat zich verder ontwikkelt. En kunstenaars zullen zelf wel uitmaken hoe ze daar in de toekomst mee omgaan.” - Luk Van den bosch
Bekijk het volledige interview hier.
“‘Alle kunst is entertainment’: ik ben het daar hartgrondig mee oneens. Alles zou entertainment worden als je de subsidiëring zou afschaffen. Dan hou je bijna niets meer over en dan zal je zien dat mensen alleen nog voor de kassa gaan spelen.” - Stefaan De Ruyck
Bekijk het volledige interview hier.
“Cultuur een prominente plek geven in de maatschappij en op het beleidsniveau, da’s een ongelooflijk belangrijke taak voor de minister van Cultuur. En dat wordt moeilijker en moeilijker.” - Hugo Vanden Driessche
Bekijk het volledige interview hier.
“Kunsten gaan de wereld niet redden, maar ze helpen wel een beetje.” - Eric Krols
Bekijk het volledige interview hier.
"Subsidies dienen om een bodem te leggen, om een humus te creëren. Het is dus een groot misverstand om te denken dat er Vlaamse middelen naar het buitenland vloeien wanneer men internationaal werkt. Het tegendeel is waar.” - John Zwaenepoel
Bekijk het volledige interview hier.
“Ik denk dat de kunstensector een sector bij uitstek is die een maatschappelijke meerwaarde heeft. En die zo belangrijk is dat een maatschappij er in moét investeren.” - Liesbeth Dejonghe
Bekijk het volledige interview hier.
“Het eerste wat we gezien hebben tijdens de coronaperiode is wat er gebeurd wanneer er geen (kunsten)aanbod meer is, wanneer het allemaal stilvalt. Dan zie je dat de samenleving in een kramp gaat, dat er een verarming optreedt. Dat is ook wat er zou gebeuren als de sector niet meer gesubsidieerd zou worden.” - Erik Temmerman
Bekijk het volledige interview hier.
”Ik kan me voorstellen dat sommige gezelschappen vandaag zeggen: ‘Wil ik daar wel aan beginnen? Heb ik daar de moed nog voor? Zie ik het nog wel zitten?’ En dat is niet oké. Ik zeg: ‘Hoedje af voor de zakelijke leiders’.” - Anita Debaere
Bekijk het volledige interview hier.
“De kunstensector bestond niet, er was geen kunstensector. We zouden het zelf niet baanbrekend hebben genoemd, maar we zagen wel dat we met machetes een weg door de brousse aan het hakken waren.” - Paul Corthouts
Bekijk het volledige interview hier.
“De essentie van je verhaal is dat een kunstenaar zegt, formuleert, dat hij of zij iets wil maken, en je vindt dat de moeite waard om te steunen. Punt.” - Hugo De Greef
Bekijk het volledige interview hier.
... en de oKo-leden!
OKo maakt al 30 jaar het verschil. Daarom vroegen we aan 30 gezichten uit de kunstensector wat 30 jaar oKo bij hen oproept en hoe onze organisatie voor hen het verschil heeft gemaakt. Ontdek hier hun getuigenissen.
Staalkaart
In de afgelopen 30 jaar zijn duizenden beleidsdossiers door onze handen gegaan. Te veel om ze allemaal toe te lichten. Daarom maakte oKo-directeur naar aanleiding van de oKo-verjaardag een persoonlijke selectie uit 30 jaar oKo-werk. Geen volledige lijst van wapenfeiten maar een staalkaart van wat we deden en gaan blijven doen.
Beeld: De Casino - Dance Classics - Sven Dullaert