Het is gebeurd. De bolletjes zijn gekleurd, de stemmen geteld. Bedankt allemaal om te stemmen, om dat voorrecht groothartig en halsstarrig te blijven omhelzen. Want democratie blijft nog altijd het enige alternatief dat ons beschermt tegen de willekeur van één man of groep.
Tijdens de afgelopen debatten vielen er hier en daar harde uitspraken over onze sector. Maar het aantal woorden dat aan cultuur in partijprogramma’s wordt gespendeerd, is aardig toegenomen, zo stelt ook cultuursocioloog Pascal Gielen. En het verheugt ons te zien dat heel wat van onze beleidsaanbevelingen, zorgen en noden soms zelfs letterlijk terugkomen in de verschillende partijprogramma’s.
Ook opmerkelijk: het aantal publieke debatten over cultuurbeleid steeg dit keer aanzienlijk. In Oostende, Brugge, Gent, Antwerpen of Brussel: telkens weer stonden huidig en kandidaat-volksvertegenwoordigers uit de zeven partijen klaar om met een breed en gepassioneerd publiek in gesprek te gaan over hun voorstellen voor de cultuursector. Cultuur is duidelijk belangrijk voor velen, cultuurbeleid ook, en die overtuiging lijkt prominenter aanwezig dan ooit.
En het loont. Onze stem klinkt luider, onder meer omdat we brede allianties aangingen met collega-belangenbehartigers. Dat zorgde ervoor dat ruim 130 potentiële Vlaams parlementsleden zich ondubbelzinnig achter de vraag aan de nieuwe Vlaamse regering schaarden om onverkort in te zetten op vrije en autonome organisaties in de cultuursector.
Maar toch is er ook werk aan de winkel. De democratie zit vast in een crisis van de kritiek. De meningsvorming is heel nerveus geworden. Want dezelfde waarden worden bepleit met dezelfde woorden, maar ze komen uit bij een tegengesteld standpunt. Mensen willen vooral hun gelijk halen, stelt Stefan Hertmans in De Standaard. Pascal Gielen sluit daarbij aan. Kunst moet daarom openbreken, dogma’s en polarisatie tegengaan.
We kunnen ons goed vinden in de reactie van onze Nederlandse collega-belangenbehartiger Kunsten ‘92 op de toegenomen hoogspanning: “Elke week zijn er indringende voorstellingen, hartstochtelijke muziek, knetterende debatten. De culturele sector geeft een podium aan uiteenlopende stemmen. Als de samenleving flink met elkaar in discussie is, dan zijn onze huizen plaatsen van het vrije woord, artistieke expressie en dialoog… En dat vraagt soms het uiterste van culturele organisaties en de mensen die daar werken.”
Hoe kunnen we dat unieke artistieke vermogen van onze kunstenaars en onze organisaties nog beter inzetten in een gepolariseerde samenleving? Bruggen bouwen is één optie, maar er zijn er andere die ook noodzakelijk zijn en bovendien mooi aansluiten bij onze sectorspecifieke competenties: verbeelding creëren of woordenwerk leveren in dat stille midden.
Daar willen we het over hebben op de algemene vergadering van 18 juni. Geen opkomstplicht dit keer maar wel een warme wens jullie daar allemaal te mogen ontmoeten.