Nieuwe Bestuurscode Cultuur gelanceerd

02/07/2020

Op vrijdag 26 juni 2020 lanceerde het Fonds voor Cultuurmanagement in partnerschap met Cultuurloket en deBuren een nieuwe Bestuurscode Cultuur. In de aanloop naar de lancering reageerde oKo op de nieuwe code. Onder meer op basis daarvan werd een aantal elementen uit de code bijgesteld.

De nieuwe Bestuurscode Cultuur is een herwerking van de bestaande code goed bestuur die in 2012 werd gelanceerd. Die bestaande code vormt de basis van het uitvoeringsbesluit dat gebruikt wordt bij de verantwoording van werkingssubsidies – ook wel bekend als ‘de 10 principes van goed bestuur’. De nieuwe code richt zich tot de brede cultuursector, en wil dus goed bestuur voor alle culturele sectoren omvatten. Dat is nieuw.

Bevraging

OKo heeft het dossier de afgelopen weken nauw opgevolgd. Zo reageerden we uitgebreid en kritisch op een bevraging in aanloop naar de lancering. Ook een aantal oKo-leden reageerde rechtstreeks op deze bevraging.

Onze opmerkingen op de ontwerpcode waren samen te vatten in 4 punten:

De code is onvoldoende afgestemd op de diversiteit in het culturele veld;
De code zou onmiddellijk deel gaan uitmaken van het Vlaamse culturele subsidiebeleid;
Zowel de opbouw van het voorstel van code (pas toe en/of leg uit), als de invoering van een nieuwe code houden een te hoge planlast in;
Het voorstel van code vertrekt niet vanuit vertrouwen in de bestuursorganen van cultuurorganisaties. Ze gaat uit van wantrouwen en zet daarbij een controlerende, bestraffende overheid centraal.

Wat gebeurde er met onze opmerkingen?

Heel wat van onze opmerkingen (maar niet alle) werden verwerkt in de uiteindelijke code. De nieuwe code legt nu meer de nadruk meer op proportionaliteit en geleidelijkheid:

In de code wordt nu geëxpliciteerd dat de toepassing proportioneel moet zijn aan de grootte en maturiteit van de organisatie;
De ‘invoering’ van de code werd op de presentatie van de finale code door minister Jambon verduidelijkt. De uitrol van de nieuwe code wordt voor de kunstensector pas van kracht na de huidige ronde werkingssubsidies (dus vanaf 2023).
De bezorgdheid om de hoge planlast die een nieuwe code met zich meebrengt blijft, maar we zien dat die bezorgdheid gedeeld wordt door minister Jambon. We pleiten voor zorgvuldigheid en aandacht bij de de implementatie door de overheid van deze nieuwe code.
We blijven ook bezorgd over de manier waarop er in en via de code naar onze sector en onze besturen wordt gekeken. Dat zullen we dan ook blijven opmerken en aan bod laten komen in gesprekken over dit thema.

Wat zegt de minister?

Tijdens de lancering verduidelijkte minister Jambon de timing en de uitrol van de nieuwe code goed bestuur. De minister verduidelijkte op welke sectoren de code in eerste instantie van toepassing zal zijn, namelijk cultureel erfgoed en de kunsten. Hij benadrukte de voorbeeldfunctie van structureel gesubsidieerde organisaties voor de rest van de sector. Minister Jambon: “Ik hoed me voor een code die geen rekening houdt met de grote verscheidenheid in de cultuursector. One-size-fits all is simpelweg niet mogelijk. … Verder wil ik elke toename van planlast vermijden. Cultuur moet gaan om creativiteit en niet om bureaucratie.”

OKo blijft dit dossier verder nauw opvolgen.

Lees de code

De volledige code kan je hier raadplegen.

Congres

Op 7 december 2020 organiseert het Fonds voor Cultuurmanagement een congres in het teken van cultural governance. Meer info hier.