Meer kunst in openbare ruimte dankzij percentagedecreet

Op 20 februari keurde het Vlaams Parlement het vernieuwde percentagedecreet unaniem goed. Daardoor gaat bij elk bouwwerk dat met steun van de Vlaamse overheid gebouwd wordt een verplicht percentage van het budget naar kunst.

Het percentagedecreet bestaat al sinds 1986, maar had nood aan een grondige opknapbeurt. Doordat de terminologie niet helder gedefinieerd was en er steeds opnieuw discussie opdook over de gehanteerde percentages bleef het vaak dode letter. Enkel ziekenhuizen en woonzorgcentra pasten het consequent toe. Maar dan gingen vaak gevestigde kunstenaars met de opdrachten lopen en bleef het gaan om traditionele kunstvormen zoals beeldhouwwerken.

Verbreding

Het vernieuwde decreet maakt daar komaf mee. Modernere kunstvormen zoals graffiti en digitale kunst en jonge kunstenaars krijgen vanaf nu gemakkelijker een kans. En het toepassingsgebied wordt verbreed: niet alleen de zorgsector krijgt ermee te maken. Voortaan zal kunst vast deel uitmaken bij elke nieuwe brug, tunnel, sporthal of school die gebouwd wordt met minstens 30 procent steun van de Vlaamse overheid.

Vanaf 1,5% van het budget

Concreet hangt het percentage dat geïnvesteerd moet worden in kunst af van de totale bouwkost. Voor projecten tot 1 miljoen euro is het 1,5 procent. Het percentage daalt trapsgewijs naar 0,25 procent bij projecten met een bouwkost van meer dan 100 miljoen euro.

Van aanbesteding tot onderhoud

Het decreet zet bovendien sterk in op procesbegeleiding. Al van bij de start van een project worden alle belanghebbenden betrokken. Zo krijgt de opdrachtgever samen met de kunstenaar voldoende tijd om met gebruikers en omwonenden na te denken over de maatschappelijke meerwaarde van het kunstwerk. Ook het onderhoud van het kunstwerk wordt geregeld in het decreet. De opvolging daarvan zit bij de Vlaamse Bouwmeester en de cel Kunst van departement CJM.

Sector nauw betrokken

OKo is tevreden met het nieuwe decreet en de manier waarop het tot stand kwam. De minister heeft de sector nauw betrokken en hield rekening met het advies van experten en stakeholders. Zo gaf oKo input via de SARC en sprokkelden organisaties zoals Kunstenpunt kennis via pilootprojecten. Met het vernieuwde percentagedecreet hebben we een sterke tool in handen om de aanwezigheid van kunst in de publieke ruimte aan te zwengelen en om jonge kunstenaars en nieuwe kunstvormen een duwtje in de rug te geven.

Beeld: Platform 0090 - A Distinct Effort - David Bergé © Phillipe De Gobert